Z danych ZUS wynika, że w 2018 r. stopa zastąpienia wyniosła 56,4 proc. Czym jest stopa zastąpienia? To procentowo wyrażona relacja przeciętnej wypłacanej emerytury względem średniego krajowego wynagrodzenia. Dla seniora przechodzącego na emeryturę to zła wiadomość – jeżeli dotychczas otrzymywał wynagrodzenie w wysokości średniej krajowej, to teraz do dyspozycji będzie miał nieco ponad połowę swojego dotychczasowego dochodu. To z kolei oznacza, że emeryci i renciści są zmuszeni poszukiwać alternatywnych rozwiązań.
Zabezpieczenie emerytury – najlepsze sposoby
Osoby aktywne zawodowo, które na emeryturę przejdą dopiero za 30 czy 40 lat, mają sporo możliwości, aby zadbać o swoje finansowe bezpieczeństwo na starość. Wśród nich jest m.in. samodzielne odkładanie środków na koncie IKE/IKZE, skorzystanie z Pracowniczych Planów Kapitałowych, czy zakup nieruchomości inwestycyjnej. Te rozwiązania z reguły są poza zasięgiem seniorów, często z powodów materialnych – nie mają oni wystarczających dochodów. Jak w związku z tym na starość mogą zabezpieczyć się osoby, które właśnie otrzymały decyzję o przyznaniu im świadczenia z ZUS?
Seniorzy, którzy już pobierają świadczenie emerytalne lub rentowe, nie mają wiele opcji, aby zwiększyć swoje dochody. Z reguły stan zdrowia nie pozwala im wrócić do aktywności zawodowej. Nie oznacza to jednak, że w tej sytuacji zabezpieczenie emerytury nie jest możliwe. Przeciwnie – wskazać trzeba na dwa rozwiązania – odwróconą hipotekę i rentę dożywotnią. Które z nich jest korzystniejsze?
Jak zabezpieczyć się na starość – odwrócona hipoteka
Na Zachodzie Europy na pytanie, jak zabezpieczyć się na starość, pada krótka odpowiedź – odwrócona hipoteka. Czym jest odwrócony kredyt hipoteczny (odwrócona hipoteka)? Najprościej mówiąc, to przeciwieństwo standardowego kredytu hipotecznego. W tym modelu senior, który jest właścicielem nieruchomości, podpisuje z bankiem umowę, a na jej podstawie:
- bank ustanawia na nieruchomości zabezpieczenie hipoteczne – inaczej mówiąc, zabezpiecza swoje roszczenie na hipotece; jeżeli spadkobiercy spłacą zobowiązanie, hipoteka zostanie wykreślona,
- senior otrzymuje co miesiąc przez określony okres (np. 10 lat) świadczenie w umówionej kwocie – świadczenie to jego dodatkowy (obok już pobieranej emerytury lub renty) dochód, którym może rozporządzać według własnego uznania.
Odwrócony kredyt hipoteczny jest produktem finansowym, a prawo do jego oferowania mają banki. W Polsce ustawa o odwróconym kredycie hipotecznym funkcjonuje od 2014 r. Mimo istniejących rozwiązań prawnych, do dzisiaj żaden bank nie zdecydował się jednak wprowadzić takiego produktu do swojej oferty.
Chociaż seniorzy nie mogą skorzystać z odwróconego kredytu, to w dalszym ciągu mogą wykorzystać potencjał należącej do nich nieruchomości. Dom czy mieszkanie, na który pracowali przez wiele lat, może teraz stanowić zabezpieczenie ich emerytury. Jest to możliwe dzięki funkcjonowaniu renty dożywotniej.
Zabezpieczenie emerytury w postaci renty dożywotniej
Jak zabezpieczyć się na starość, posiadając nieruchomość? Na polskim rynku działają fundusze hipoteczne. To wyspecjalizowane podmioty gospodarcze, których obszarem zainteresowania jest hipoteka odwrócona, czyli renta dożywotnia. Aby skorzystać z renty dożywotniej, senior podpisuje umowę z funduszem, a na jej podstawie:
- fundusz hipoteczny przejmuje nieruchomość seniora– mimo tego nie ma przeszkód, aby senior w dalszym ciągu zamieszkiwał nieruchomość aż do śmierci; możliwość korzystania z nieruchomości gwarantuje mu zapis w umowie,
- senior otrzymuje co miesiąc umówioną kwotę środków– pieniądze są wypłacane dożywotnio, a dodatkowo senior może uzyskać też jednorazowo większą kwotę na spłatę np. zadłużenia w spółdzielni mieszkaniowej.
Na polskim rynku działa już kilka funduszy hipotecznych. Ich oferty różnią się między sobą maksymalną kwotą, jaką senior może co miesiąc otrzymywać w ramach renty dożywotniej. To jednak nie wszystko – równie istotne są zapisy znajdujące się w umowie, gdyż mogą one wpływać bezpośrednio na bezpieczeństwo seniora.
Przykładem postanowień, które odpowiednio zabezpieczają interes osoby zainteresowanej skorzystaniem z oferty funduszu hipotecznego, są: zapis o poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 Kodeksu postępowania cywilnego przez fundusz hipoteczny czy hipoteka umowna ustanowiona na rzecz seniora na nieruchomości.
Seniorzy, którzy nie chcą lub nie mogą powrócić do pracy zawodowej, ale są właścicielami nieruchomości, mogą zatem skorzystać z bezpiecznego rozwiązania w postaci renty dożywotniej. To prosty sposób, aby podwyższyć swoje dochody na emeryturze i spędzić jesień życia bez obaw o bezpieczeństwo finansowe.