Zaległości finansowe polskich emerytów sięgają już 6,18 mld zł – tak wynika z ostatnich danych Krajowego Rejestru Długów. Problem dotyczy w przeważającej części kobiet i został spotęgowany przez pandemię koronawirusa. W efekcie już co drugi senior w Polsce może borykać się z brakiem środków finansowych na pokrycie swoich należności.
Długi emerytów – komu i ile są winni seniorzy?
Mimo że nie każdy zdaje sobie z tego sprawę, zadłużenie emerytów w Polsce jest poważnym problemem, który może dotyczyć także naszych bliskich. Ostatni raport Krajowego Rejestru Długów z 2021 roku pokazuje, że seniorzy mają długi sięgające już 6,18 mld zł. W efekcie średnie statystyczne zadłużenie przypadające na jednego emeryta to ponad 17 tys. zł.
Według dostępnych danych zadłużeni emeryci to w przeważającej części kobiety. Ich zobowiązania sięgają kwoty 3,3 mld zł. Długi mężczyzn w starszym wieku oscylują natomiast w okolicach kwoty 2,8 mld zł. Fakty te nie powinny nikogo dziwić, ponieważ zgodnie z danymi demograficznymi, w naszym kraju to właśnie kobiety żyją dłużej i stanowią większy odsetek osób w podeszłym wieku.
Długi emerytów najczęściej obejmują zobowiązania wobec firm windykacyjnych i funduszy sekurytyzacyjnych. Sięgają one 4,4 mld zł i są związane z instytucjami, które odkupiły zadłużenia od pierwotnych wierzycieli. Dodatkowo seniorzy są zadłużeni w bankach oraz firmach pożyczkowych, co często jest związane z chęcią pomocy finansowej dzieciom lub wnukom. Inne przypadki dotyczą zobowiązań wobec firm ubezpieczeniowych. Zadłużenie emerytów jest także związane z zaleganiem z opłatami za telefon, abonament telewizyjny i internet (około 100 mln zł), czynsz (105 mln zł) oraz nieopłaconymi alimentami (405 mln zł).
Co powoduje zadłużenie emerytów w Polsce?
Inne badania Krajowego Rejestru Długów z 2021 roku „Portfel statystycznego Polaka w pandemii” powstały z myślą o zbadaniu sytuacji finansowej mieszkańców naszego kraju po pierwszym roku pandemii. Według danych aż połowa osób w przedziale wiekowym 55-74 lat określiła, że ich dotychczasowa sytuacja finansowa uległa pogorszeniu. Zaledwie 7 proc. seniorów uznało, że żyje im się lepiej niż przed pandemią.
Kolejną analizę wśród przeszło tysiąca seniorów przeprowadził znany fundusz hipoteczny. Badania te ujawniły, że aż 94 proc. osób starszych wyraźnie odczuło podwyżki, do których doszło po pandemii. Sprawiło to, że ich domowy budżet przestał się domykać. Co ważne, osoby starsze określiły, że ich zdaniem najbardziej zdrożały produkty pierwszej potrzeby, rachunki za media oraz paliwo. Aż co trzeci senior musiał przyznać, że w wyniku pandemii i związanych z nią problemów finansowych musi zrezygnować z zakupu niektórych rzeczy. Blisko 26 proc. przebadanych emerytów zostało zmuszonych do wyboru tańszych zamienników produktów. Kolejne 26 proc. przyznało, że żyje zdecydowanie oszczędniej niż przed pandemią.
W Polsce brakuje także wiedzy jak oszczędzać na emeryturę, która powinna być szerzona już wśród osób w wieku średnim, a nawet przed ukończeniem 30. roku życia. W przytoczonych badaniach Krajowego Rejestru Długów aż połowa seniorów zadeklarowała, że nie ma oszczędności oraz pieniędzy odłożonych na nieprzewidziane wypadki i kryzysy. Z kolei wśród 52 proc. ankietowanych, którzy mieli oszczędności na czarną godzinę, okazało się, że stopniały one w czasie pandemii. 56 proc. emerytów prognozuje, że w ciągu tego roku mogą stracić wszystkie pozostałe oszczędności. Dane te nie napawają optymizmem, dlatego już dziś warto poszukać deski ratunkowej.
Jak można zmniejszyć zadłużenie emerytów?
Długi emerytów to poważny problem, który może odebrać całą radość jesieni życia. Dla niektórych dodatkowym wsparciem może być 500 plus dla seniora, czyli świadczenie socjalne udzielane od 2021 roku osobom starszym, które pobierają zasiłek pielęgnacyjny lub nie są zdolne do samodzielnej egzystencji. Specjalny dodatek dla emerytów nie przysługuje jednak każdemu.
Innym, cieszącym się stale rosnącą popularnością rozwiązaniem dla dłużników posiadających własną nieruchomość jest renta dożywotnia lub odwrócona hipoteka. Można się o nią starać, gdy senior posiada akt własności nieruchomości. Na mocy umowy z zaufanym funduszem hipotecznym emeryt co miesiąc otrzymuje wsparcie finansowe na konto, które wypłacane będzie do końca jego życia. W zamian senior musi przekazać prawo do własności nieruchomości, jednak może ją w dalszym ciągu zamieszkiwać.
